De tijd van Anton de Lange is het zowel ontroerende als klinisch observerende, soms opwindende en soms stuitende verhaal van een man die zichzelf een spiegel voorhoudt. Wat hij ziet, verwart hem. Hij ziet een man die zoekt naar liefde, en op jacht is naar seks – steeds meer en steeds extremer. En steeds raakt hij verder van zijn doel verwijderd. Er rest hem slechts één mogelijkheid: opening van zaken geven en alles vertellen. Van dag tot dag, van uur tot uur. Maar aan wie? Aan de lezers van de seksadvertenties die hij plaatst? Aan zijn tachtigjarige moeder die hij wil ontzien? Aan de schimmen die hij in het park of in de donkere kamer ontmoet? Of aan zijn vrienden die zijn aarzelend uitgesproken boodschap niet opvangen? Het verhaal is een onverbiddelijk portret, een onvervangbaar beeld van een homoseksuele subcultuur waarin aids en commercie om de voorrang strijden, en een epos over obsessie.

Johnny Rio, een knappe narcist maar niet langer een knappe jongen, reist naar Los Angeles, de plek van vroegere seksuele veroveringen en herinnerde jeugdige uitstraling, in een waanzinnige poging om zijn jongere zelf te herscheppen. Johnny heeft tien kostbare dagen om de “nummers” te verzamelen, mannen die zijn aantrekkelijkheid zullen bevestigen.

Met de hongerige focus van een man op geleende tijd, sluipt hij over de donkere balkons van nachttheaters, het hete zand van homostranden en schaduwrijke valleien van stadsparken, in een poging om duistere seks-jagers aan te trekken in een obsessieve strijd tegen het verstrijken van zijn jeugd.

De stad behoort de nacht – een klassieker – is het explosieve debuut van John Rechy, dat verscheen in 1963. Het werd al snel een internationale bestseller en creëerde door de harde stijl en nietsontziende blik op de realiteit een nieuw genre binnen de gay literatuur: niet eerder werd de onderbuik van de gay scene zo genadeloos in beeld gebracht, een subwereld bevolkt door hoerenjongens, pooiers en drag queens.

Rechy beschrijft een jongeman op zoek naar zichzelf, een jongen die al hosselend en zichzelf prostituerend on the move is, van El Paso naar Times Square, van Pershing Square naar het French Quarter – De stad behoort de nacht biedt een fascinerend inkijkje in het leven aan de zelfkant.

Beschrijft de seksuele ontmoetingen en onenightstands van een homoseksuele man in Parijs, Milaan, New York, San Francisco en aan de Franse Rivièra.

Een van onze woordvoerders is al ver gevorderd te zijn met kunstprojecten waarbij het cruisen centraal staat.

Homo-(mannen-)ontmoetingsplaatsen (HOP) bestaan al jarenlang in vele vormen en vormen daardoor in feite een stukje Queer-cultureel erfgoed.

Alleen dat Queer-cultureel erfgoed is nog niet officieel erkend, zodat er geen rekening mee gehouden wordt. Als voorbeeld verwijzen wij naar Rijkswaterstaat die aan de hand van stigmatiserende onderzoeken een beleid heeft ontwikkeld dat – zacht uitgedrukt – niet bevorderlijk voor HOP’s als zodanig is.

Het fenomeen van HOP’s is niet iets van de laatste tijd, ze zijn van alle tijden, ze bestaan al sinds mensenheugenis en het behoort tot een van de culturele homoseksuele levensgewoonten. In sommige parken, zoals het Haagsche Bos, worden al vanaf de 17e eeuw contacten tussen mannen gedocumenteerd.

Nadat de Domkerk in 1674 door een storm verwoest was, waren die brokstukken lange tijd een toevluchtsoord en ontmoetingsplek voor homoseksuelen, wat een publiek geheim was. In 1730 ontdekte de koster van de Utrechtse Dom dat mannen elkaar ontmoeten voor “vuyle werck” (anale seks) te midden van de resten van de ingestorte kerk en schakelde de autoriteiten in waardoor er in Utrecht 18 homoseksuelen ter dood werden veroordeeld en gewurgd. Vanwege deze ontdekking volgde een landelijke vervolging, spreek maar gerust van een heksenjacht op homoseksuelen.

Vanaf die tijd werden homo’s ‘Utrechtenaren’ genoemd naar de stad Utrecht waar homovervolging ooit begon.

In de 18e eeuw zochten contact zoekende mannen nabij waterplassen ook al contact met elkaar. Homoseksualiteit tenminste het gedrag, dat werd toen sodomie genoemd en dat vond men destijds een grote zonde ‘Sodomie’ en die ‘verspilling van levenssap’ was toen strafbaar.

Er werden in de hele Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden ongeveer 400 homo’s opgepakt, waarvan 80 homo’s de dood vonden.

De HOP’s zij door de eeuwen belangrijk maatschappelijk relevant geweest en zijn dat heden ten dage voor de Queer-gemeenschap nog altijd, en dat wordt helaas niet altijd zo gewaardeerd of ingeschat.

Barnaby heeft de eerste stappen gezet richting het archiveren en het kenbaar maken van verhalen en ervaringen van cruisers in Amsterdam. Er zijn verschillende cruisers tussen de leeftijd van 24 – 75 jaar geïnterviewd en hun ervaringen auditief opgenomen voor Cruise Verhalen; een audioarchief dat ontmoetingen in de publieke ruimte documenteert.

Zo heeft hij de ‘Cruise Verhalen’, auditief archief met de verhalen gekoppeld en belicht aan een visuele kaart van de voormalige gay cruiseplekken die Amsterdam had.

Zo zijn de individuele interviews met hun persoonlijke cruiseverhalen aan de kaart toegevoegd en bezoekers krijgen de kans om te leren hoe de openbare ruimte op onverwachte manieren wordt gebruikt. De verhalen van korte seksuele ontmoetingen tot levenslange vriendschappen, raken overkoepelende thema’s als verbondenheid, intimiteit, seksuele vrijheid en vriendschap.

Intussen heeft Barnaby cruisers geïnterviewd over hun persoonlijke cruise verhalen in ‘s-Hertogenbosch en omgeving.

Tijdens de Europride in 2026 zal dat zijn beslag vinden in het Amsterdams Museum.

We zijn in contact gekomen met een Parijse kunstenaar die een uitgebreide tentoonstelling heeft ontwikkeld over publieke urinoirs:

Les tasses – de koffiekopjes, in het jargon van de vorige eeuw was de naam van urinoirs (vespasienne). De urinoirs, die ten tijde van de hygiëne in de openbare ruimte werden geplaatst, moesten voldoen aan de natuurlijke behoeften van de mannelijke bevolking. Privé voorzagen de urinoirs in een maatschappelijke behoefte. Mannen op zoek naar hun identiteit legden er de eerste stenen van het samen leven.

Echter, in termen van geschiedenis(en) rondom urinoirs, dacht Marc Martin een monopolie op de pessimistische herinnering te hebben, een visie het die ervoor zorgde dat Marc Martin meer licht op het onderwerp wilde laten schijnen samen met zijn eigen ervaringen en de getuigenissen die hij vervolgens verzamelde.

De verduisterde activiteiten in openbare toiletten hebben zeker meer sporen nagelaten in de registers van de morele politie dan in de literatuur. Binnen de homoseksuele gemeenschap zelf zijn die activiteiten eerder synoniem met schaamte dan met trots. De urinoirs die samensmolten met de avonturen van veel homo’s, travestieten, prostituees en libertariërs, boden echter een vrijheid omgeving waarbinnen je aan alle economische problemen kon ontsnappen. Deze plaatsen van vluchtig verblijf en atypische gezelligheid zagen sociale klassen vervagen, waar de culturen zich vermengden…

Desondanks werden in deze “kostbare” gebouwen relaties en vriendschappen gevormd… De mannen die de urinoirs bezochten, werden vaak bekritiseerd omdat ze lafaards waren en werden hun ontmoetingen op deze openbare plaatsen als smerig beschreven. De mannen hebben het echter niet aangedurfd om, in een omgeving die vijandig staat tegenover diversiteit, de verbodsbepalingen te trotseren. Maar toch hebben ze meer dan een eeuw gedurfd de confrontatie aan te gaan, met pleziertjes die bij wet verboden waren. Een zekere moed bezaten deze mannen dus wel.

Met de tentoonstelling, en begeleidend boek, heeft Marc Martin hun verontrustende aandeel aan sensualiteit willen teruggeven aan deze publieke urinoirs, die hen zoveel spanning hebben geboden. Om vandaag de dag bloot te leggen wat onwaardig lijkt om blootgelegd te worden, hebben historici, onderzoekers, sociologen, schrijvers, kunstcritici en amateurs zich bij Marc Martin aangesloten in een epische reis van de urinoirs.

Naast de verhalen over moraal bleek dat de urinoirs in Parijs tijdens de oorlog het verzet een plaats boden van uitwisseling en ontmoeting en dat ze zich met de Dreyfus-affaire bemoeiden! Dat ze feministen toestonden hun eerste eisen te laten horen…

De tentoonstelling Les tasses, toilettes publiques – affaires privées laat de kwestie van het anders-zijn in de stad zien en opent onverwachte perspectieven: de ontwikkeling van identiteit in weerklank met de collectieve emancipatie.

De tentoonstelling die enkele jaren geleden in Brussel was kon je tot voor kort via een 3d rondgang bezoeken:

Mogelijk lijdt het contact met deze kunstenaar er toe dat deze tentoonstelling ook naar Nederland komt.

In Oss hebben wij een klager ondersteund tegen de politie, omdat een agent op homo fobische wijze mensen heeft aangesproken op een weg langs de naastgelegen HOP aldaar.

Intussen heeft de Nationale Ombudsman de klacht gegrond verklaard.

Vanwege de profilering door BOA’s ten Noorden van Amsterdam, waar bezoekers van de HOP meerder malen bekeuringen – puur als intimidatie – hebben gehad die vervolgens nooit geëffectueerd zijn, hebben wij getracht om in gesprek te komen met het OM. Dat is niet gelukt, vandaar dat wij daarover een klacht bij de Nationale Ombudsman hebben opgestart.

Aan de andere kant is de politie door ons platform ondersteund wat er toe heeft geleid dat potenrammers op de HOP te Reek aangehouden zijn.